"رجب"، ماه خداست؛ ماه پر برکتی است که اعمال بسیاری برای آن ذکر شده است.

پیامبراکرم صلوات الله علیه فرمود: هر کس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، مستوجب خشنودی خدا می شود و غضب الهی از او دور می گردد و دری از درهای جهنم بر روی او بسته می شود.

گل، بر من و جوانی من گریه می‌کند
بلبل به خسته جانی من گریه می‌کند

از بس که هست غم به دلم، جای آه نیست
مهمان به میزبانی من گریه می‌کند

از پا فتاده پا و ز کار اوفتاده دست
بازو به ناتوانی من گریه می‌کند

گل‌های من هنوز شکوفا نگشته‌اند
شبنم به باغبانی من گریه می‌کند

در هر قدم نشینم و خیزم میان راه
پیری، بر این جوانی من گریه می‌کند

گردون، که خود کمان شده با چشم ابرها
بر قامت کمانی من گریه می‌کند

این آبشار نیست که ریزد که چشم کوه
بر چهره‌ خزانی من گریه می‌کند

فردا مدینه نشنود آوای گریه‌ام
بر مرگ ناگهانی من گریه می‌کند

صبح ازل طلیعه ایّام زینب است  پاینده تا به شام ابد نام زینب است 
در راه دین لباس شهامت چو دوختند  زیبنده آن لباس بر اندام زینب است 

نام و القاب حضرت زینب علیهاالسلام
نام و القاب انسانها تا حدودی بیانگر شخصیت آنان است؛ امّا نام زینب علیهاالسلام و القاب او، چون با توجّه به فضایل او نهاده شده، آیینه تمام نمای شخصیّت اوست. نام زینب منتخب الهی است. در اصل همان «زین» «اب» است به معنای زینت پدرش. و امّا القاب او که در طول عمرش با توجّه به وقایعِ پیش آمده انتخاب شده، از این قرار است:

1. فَهِمةٌ غَیْرُ مُفَهَّمةٍ؛ فهمیده ای بدون آموزگار.

2. عالِمةٌ غَیْرُ مُعَلَّمةٍ؛ دانای بدون معلّم، این دو لقب از زبان حضرت سجّاد علیه السلام بیان شده است.(1)

3. عَقیلَةُ النّساءِ؛ بانوی خردمند در میان زنان.

4. عَقیلَةُ بنی هاشم؛ بانوی خردمند در میان بنی هاشم.

5. سَیِّدَةُ الْعَقائِلِ؛ بانوی بانوان خردمند.

6. نائِبَةُ الزَّهراء؛ جانشین و نماینده

______________________________

1. منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، علمیه اسلامیّه، ج 1، ص 298.

حضرت زهرا علیهاالسلام .

7. سُلالَةُ الْوِلایَةِ؛ عصاره ولایت.

8. صِدیقَةُ الصُّغْری؛ راستگوی کوچک.

9. اَلْمُوَثَّقَةُ؛ بانوی مورد اطمینان.

10. اَلْفاضِلَةُ؛ بانوی بافضیلت.

11. بَطَلَةُ کَرْبَلا؛ قهرمان کربلا.

12. عَظیمَةٌ بَلْواها؛ بانویی که امتحانش بزرگ بود.

13. اَلْباکِیَةُ؛ بانوی گریان.

14. اَمینَةُ اللّه؛ امانت دار الهی.

15. آیَةٌ مِنْ آیاتِ اللّهِ؛ نشانی از نشانه های خداوند.

16. مَظْلُومةٌ وَحیدةٌ؛ ستمدیده تنها.

17. بابُ حِطَّةِ الخَطایا؛ دروازه آمرزش گناهان.

18. قُرَّةُ عَیْنِ الْمُرْتَضی؛ نور چشم مرتضی (علی علیه السلام ).

19. اَلْکامِلَه؛ بانوی کامل.

20. قَرینَةُ النَّوایِب؛ همدم ناگواریها.

21. رَبیبَةُ الْفَضْلِ؛ پرورش یافته خاندان فضیلت.(1)

اوصاف زینب علیهاالسلام
1. جامع کمالات
او بانویی بلند قامت، نیکو چهره و عالی مقام بود. حضرت در وقار و شخصیت همچون جدّه اش خدیجه علیهاالسلام ، در حیاء و عفّت، مانند مادرش فاطمه علیهاالسلام ، در شیوایی و رسایی بیان، چون پدرش علی علیه السلام ، در حلم و صبر انقلابی همانند برادرش حسن علیه السلام و در شجاعت و قوّت قلب مانند برادرش حسین علیه السلام بود.(2)

در مکتب فاطمه علیها السلام
حضرت زینب علیها السلام بعد از جدایی از بزرگترین حامی خاندان رسالت، در کنار مادر خود که بدنبال ارتحال جانسوز پدر و مصیبت های بعد از آن در بستر بیماری افتاده بود، قرار گرفت .

وی علاوه بر پرستاری از مادر، شاهد ناجوانمردانه ترین حوادث تاریخ نیز بود . او یکی از کسانی است که مادرش را در ایراد خطبه دفاعیه در مسجد مدینه همراهی کرده است و از آن درس ها آموخته، تجربه ها اندوخته و در سینه سوخته اش همچون امانتی گرانبها و میراثی جاویدان برای نسل های آینده به یادگار گذاشته است . عده ای از تاریخ نگاران و محدثین نامدار، سند خطبه فدک را از این بانوی بزرگوار نقل کرده اند .

ابوالفرج اصفهانی در مقاتل الطالبین و در ذیل شرح حال عون بن عبد الله می گوید: مادر عون، زینب عقیله، دختر علی بن ابی طالب علیه السلام است، زینب همان بانویی است که ابن عباس خطبه فدک فاطمه علیها السلام را از او روایت کرده است . ابن عباس در آغاز نقل خطبه می گوید: این خطبه را عقیله ما، زینب دختر علی علیه السلام برای ما روایت کرد . همچنین شیخ صدوق در «علل الشرایع » و «من لا یحضره الفقیه » ، شیخ حر عاملی در وسایل الشیعة، طبرسی در احتجاج و علامه مجلسی در بحار الانوار، در ردیف عالمانی هستند که خطبه فدک را از حضرت زینب علیها السلام نقل کرده اند .

بنابر این حضرت زینب در حدود 6 سالگی، شایستگی حفظ خطبه استدلالی، عمیق و جامع مادرش فاطمه زهرا علیها السلام را داشته است و این نشانه بارزی از رشد فکری و بلوغ اندیشه و تعقل دختری است که در دامان عصمت و طهارت پرورش یافته است . زینب کبری علیها السلام در آن سنین نه تنها به محتوای خطبه توجه کرد، بلکه تمام حرکات و سکنات مادر را در آن لحظات بحرانی برای الگو سازی نسل آینده به سینه تاریخ سپرد . در متن روایت آمده است: عن زید بن علی علیه السلام عن عمته زینب اخت الحسین علیه السلام قالت: لما بلغ فاطمة علیها السلام اجماع ابی بکر علی منعها فدک، لاثت خمارها وخرجت فی حشرة نسائها ولمة من قومها وتجر اذراعها، ما تخرم من مشیة رسول الله صلی الله علیه و آله شیئا حتی وقفت علی ابی بکر . . . (4) ; زید بن علی از عمه اش زینب، خواهر امام حسین علیه السلام نقل می کند که فرمود: هنگامی که به مادرم فاطمه علیها السلام خبر رسید که ابوبکر قصد دارد او را [از ارث پدری محروم نماید] و از فدک منع کند، آن حضرت مقنعه اش را بر سر پیچید و در میان بانوان و گروهی از قومش خارج شد، در حالی که دست هایش را می کشید، چیزی از راه رفتن رسول خدا صلی الله علیه و آله کم نگذاشت تا در مقابل ابی بکر ایستاد . . . .»

پاسدار عفت
حضرت زینب علیها السلام در پاسداری از عفت و عصمت، سر آمد دختران روزگار بود . وی با الهام از پیام آسمانی قرآن و طبق آموزه های پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام حجاب و عفت را مانند گوهری ارزشمند برای یک زن مسلمان می دانست و بر این باور بود که زن هنگامی به خدای خود نزدیکتر است که خود را از معرض دید مردان بیگانه - به غیر موارد ضروری - حفظ نماید . او از مادرش آموخته بود که: «لیس شی ء خیرا للمراة من ان لا یراها الرجل ولا تراه (5) ; چیزی برای زن نیکوتر از این نیست که: مرد [نامحرم] او را نبیند و او هم مرد [نامحرم] را نبیند .»

برای همین دختر جوان زهرا علیها السلام خود را کاملا از دید نامحرمان پوشیده نگاه می داشت .

یحیای مازنی یکی از اهالی مدینه می گوید: من در شهر مدینه و در همسایگی امیر مؤمنان علی علیه السلام بودم و منزل من پهلوی منزلی بود که زینب دختر علی علیه السلام در آنجا زندگی می کرد . به خدا سوگند! هیچگاه کسی قد و قامت او را ندید و صدای او را هم نشنید . او هر گاه می خواست به زیارت جد بزرگوارش پیامبر خدا صلی الله علیه و آله برود، در دل شب و به همراه پدرش امیر مؤمنان علیه السلام و برادرانش حسن و حسین علیهما السلام می رفت . علی علیه السلام در مورد تشرف این گونه زینب علیها السلام به امام حسن علیه السلام می فرمود: «اخشی ان ینظر احد الی شخص اختک زینب (6) ; بیم دارم که کسی به خواهرت زینب نگاه کند .»

برگرفته از:تبیان زنجان